Language revitalisation without native speakers: The cases of Breton in Upper Brittany and Sorbian in Lower Lusatia
Many minority language communities are attempting to revive their languages and this is proving to be a considerable challenge. As older speakers of the minority language die, their numbers are not being replaced by the same number of younger speakers, and these speakers might have learned the language in a different way from the older generations, for example at school, and not from their parents. In some cases, some families send their children to a particular school in order to learn the minority language and the parents have learned or are learning the minority language themselves. These people are known as ‘new speakers’ and quite often these parents and their children can find themselves isolated from older, native speakers because of distance or because they lack common interests with them. For example, younger families in Upper Brittany, in Rennes or in Nantes, may not have much contact with the remaining native speakers of Breton in Lower (Western) Brittany, or in fact be interested in the rural way of life these speakers represent. In Lower Lusatia, there are no traditional speakers left, yet there is a number of individuals and families who have adopted Sorbian as one of (or the main) language of communication in their daily lives. This is not, of course, a light undertaking but as the ‘death’ of minority languages such as Breton and Sorbian continues apace, it is very important for us to understand what motivates people to make such efforts and how they can slow down the process of ‘language death’ and, most importantly, how they might reverse it.
Thus language revitalization in these specific cases can be said to be taking place in more urban, nonMtraditional settings without much input from native speakers of the language. This project aims to explore this phenomenon, by interviewing key people within the communities (parents, children, educators) in order to discover just how these ‘new’ communities are dealing with the challenges of reviving and extending the use of a ‘dying’ language, when they face many linguistic and social obstacles in doing so. The project will also involve researchers entering the communities in question and participating in the daily lives of these speakers in order to discover, from an outsider perspective, how both the Breton and Sorbian languages are being used and enriched by new speakers in very specific settings.
Rewitalizacja języka bez udziału jego rodzimych użytkowników: Studium jęyka bretońskiego w Górnej Bretanii oraz języka łużyckiego na Dolnych Łużycach
Rewitalizacja języków mniejszościowych przez ich społeczności jest często wyzwaniem. Liczba nowych, młodszych użytkowników języka nie jest w stanie nadgonić liczbę umierających, starszych członków społeczności. Co więcej, młodsze pokolenie mogło nauczyć się języka nie w domu rodzinnym, ale, na przykład, w szkołe. W niektórych wypadkach rodzice, sami uczący się języka, wysyłają swoje dzieci do konkretnej placówki w celu przyswojenia języka mniejszościowego. Takie osoby nazywamy „nowymi użytkownikami” danego języka (ang. New speakers). Często mogą się czuć odizolowani od reszty rodzimej części użytkowników języka. Może to wynikać z fizycznej odległości od nich, ale także z braku wspólnych zainteresowań. Taka sytuacja ma miejsce wśród młodych rodzin z Górnej Bretanii, z Rennes czy z Nantes, które nie mają kontaktu z rodzimymi użytkownikami języka bretońskiego z Dolnej (zachodniej) Bretanii. Na przykład, młode rodziny w Górnej Bretanii, czy to w Rennes czy Nantes, mogą nie mieć dużego kontaktu z pozostałymi rodzimymi użytkownikami języka bretońskiego w Dolnej (Zachodniej) Bretanii a, wręcz, mogą nie być zainteresowani wiejskim trybem życia jaki ci ludzie prowadzą. Na Dolnych Łużycach, z kolei, w ogóle nie ma już rodzimych użytkowników języcka łużyckiego, jednak jest wiele osób i rodzin, które przyjęli ten język jako jeden z (lub, nawet, główny) języków komunikacji dnia codziennego. Nie jest to łatwe przedsięwzięcie biorąc pod uwagę proces "śmierci" języków bretońskiego i łużyckiego, który wcale nie ustępuje. Niezwykle ważnym jest, zatem, aby zrozumieć nie tylko motywacje ludzi, którzy decydują się na taki ogromny wysiłek, ale także w jaki sposób mogą spowolnić proces "śmierci języka", czy wręcz go odwrócić.
Rewitalizacja językowa w takich wypadkach często ma miejsce w ośrodkach zurbanizowanych, nietradycyjnych, bez zaangażowania ze strony użytkowników rodzimych. Projekt ten zakłada analizę właśnie takich sytuacji poprzez wywiady z czołowymi przedstawicielami społeczności (rodzicami, dziećmi, edukatorami) w celu ustalenia, w jaki sposób społeczności „nowych użytkowników’”radzą sobie z rewitalizacją i popularyzacją języka „umierającego” mając przed sobą tak wiele wyzwań językowych i społecznych. Projekt zakłada również zaangażowanie badaczy w codzienne życie tych społeczności, aby mogli zaobserwować z boku w jaki sposób język bretoński oraz łużycki są używane i wzbogacane przez ich nowych użytkowników w tej bardzo specyficznej dla języka sytuacji.
NCN OPUS 162018/31/B/HS2/00844 - "Rewitalizacja języka bez udziału jego rodzimych użytkowników: Studium języka bretońskiego w Górnej Bretanii oraz języka łużyckiego na Dolnych Łużycach" / Language revitalisation without native speakers: The cases of Breton in Upper Brittany and Sorbian in Lower Lusatia. 05.07.2019-04.07.2022
